Op 26 oktober vond de Duurzaamheidskring Nissewaard plaats. Energie, afval, circulariteit én lokale verbinding stonden centraal. Hierbij een terugblik op deze goedbezocht bijeenkomst.
Helga opent en memoreert aan het ontstaan van de Green Deal: “In september 2020 was ik hier voor het eerst en ontmoette veel energie t.a.v. verduurzaming.” Wat volgde was een periode van kennismakings- en coachingsgesprekken. Ben Adelmund van gastheer Reinis was destijds de eerste gesprekspartner: “Reiniging Nissewaard, kortweg ReiNis, heeft het inzamelen van huisvuil als primaire taak. We bemoeien ons minder met bedrijfsafval, maar onze kennis kan wel van waarde zijn voor onze buren. Want we zitten immers ook op het bedrijventerrein.” Als afvalprofessional ziet Ben tal van kansen: “Want deeg is gemaakt om brood van te maken en geen veevoeder.”
Een whitelabel inzamelmodel is heel goed denkbaar. “Maar dan moet je data willen delen,” weet Ben, “wanneer je als ondernemer bereid bent om samen te werken, dan kunnen wij dat met de diverse inzamelaars organiseren.” Zodoende werd al snel de eerste afspraak gemaakt, waarbij Reinis, gemeente en BIZ nader zullen onderzoeken welke mogelijkheden nu écht bestaan. “Wanneer ondernemers daar aan willen meewerken dan melden zij zich bij info@bizhm.nl” aldus BIZ-voorzitter Marnix Trouwborst.
Op de vraag of de aanwezige ondernemers een probleem ervaren in de huidige energiecrisis gingen er geen vingers omhoog. “We zijn niet zielig,” weet Daan van der Ent, “we hebben hoge stookkosten, dat wel. Maar daar werken we aan.” Van der Ent doelde bijvoorbeeld op de collectieve inkoop van zonnepanelen, welke BIZ onlangs organiseerde.
Projecttrekker Hendry Klooster weet er meer van: “Er wordt ongeveer 2 miljoen euro geïnvesteerd door de ondernemers, waarvan een deel wordt afgedekt vanuit provinciale subsidie.” Daar wordt dan zo ‘n 10 tot 15% van het potentieel mee ingevuld. De huidige energieprijzen hebben echter ook tot gevolg dat veel ondernemers worstelen met hun liquiditeit en investeringsmogelijkheden. Ook André Lok ziet de uitdaging: “Het is droevig om te zien dat sommige ondernemingen het lastig hebben, maar zij tonen zich allemaal strijdbaar.”
Stefan Romijn van Stimular pleit dan ook voor lokale gunning van opdrachten: “Ik heb m’n privé-verhuizing en verbouwing vooral met lokale partijen kunnen regelen en dat is uitstekend bevallen. Het gedonder dat ik had kwam vooral vanuit de landelijke partijen.”
Wethouder Chris Hottentot hoopt dan ook dat de Nissewaardse Duurzaamheidskring vooral bijdraagt aan ‘kansdenken’: “Verduurzamen bespaart enorm op energie, maar ook in de portemonnee, dat is een uitstekende drijfveer, maar die is niet voor iedereen zichtbaar. In deze kring voel je echter dat het loont.”
TotaalVERS is onlangs onderdeel geworden van GreenDeal Zorg: “Als totaalleverancier van voedingsproducten hebben we ontzettend veel organisch afval,” vertelde directeur Ronald van der Leer, “dat is in ons geval bijna niet te voorkomen. Ik zou graag geinspireerd worden op het vinden van een circulaire oplossing voor dat probleem.” Namens Cirkellab was Jeroen Put aanwezig, die samen met parkmanager Boyd Bartels een afspraak maakte om verder te spreken met totaalVERS.
“Want dat is in principe wat BIZ en Gemeente aan ons hebben gevraagd; zoek de circulaire kanen en verken deze met de ondernemers.” Naast directeur is Jeroen Put ook adviseur bij Cirkellab, expertbureau op het vlak van circulaire economie.
De website van Cirkellab is een projectenpagina, welke inmiddels reeds 125.000 keren opgevraagd is: “Dat geeft aan dat het echt wel leeft.” Maar waarom is dat dan? “Omdat onderzoek uitwijst dat mensen en bedrijven zich echt wel bewust zijn van hun verplichting aan het milieu en de komende generatie,” aldus Put. “Bovendien zien zij ook wel dat er heel veel waarde verbrandt wordt t.b.v. het opwekken van energie. Maar daarmee zijn we de grondstoffen voorgoed kwijt. Dat kan niet de bedoeling zijn.” We eten in feite onze eigen aarde op en als we zo doorgaan blijft er niets over voor morgen.
In het actie-onderzoek, dat Jeroen en zijn collega ’s in het achterliggende jaar hebben uitgevoerd, hebben zij gezocht naar aansprekende voorbeelden, waarmee ondernemers elkaar kunnen inspireren om de volgende stap te zetten. Uit de 18 interviews resteerden 13 kansen, waarvan er 3 concreet uitgewerkt zijn. Nummer 4 is thans nog in gang. En wellicht komt totaalVERS daar als 5e bij.
In de eerste casus hebben Van der Ent TOPMovers en Voorne Putten Werkt afspraken gemaakt om 150 m3 kantoormeubilair per jaar op te knappen en terug in de markt te brengen. Tot voor kort verdween dat in de verbrandingsoven. “Landelijk gezien doen we dit met Gispen, die hiermee een voorsprong heeft op de markt. Maar ook lokaal is dit heel goed mogelijk,” weet Daan van der Ent, “En daarover hebben we afspraken gemaakt met VP Werkt.”
“Uiteindelijk moet er natuurlijk een goede businesscase onder liggen,” vult Kees Dudink aan, “want een circulaire oplossing is alleen houdbaar wanneer het betaalbaar blijft. Het loont de moeite om dat verder te onderzoeken.”
Met Smith-Holland en Voorne Putten Werkt worden afgedankte compressoren gedemonteerd en separaat verwerkt of gereviseerd. “Normaliter verdwijnt dat in de oud-ijzerbak en levert 10 cent per kilo op,” weet Put. Dat betekent dat een compressor van 40 kilo hooguit 4 euro oplevert. Maar demontage kan al snel 20 euro opleveren en refurbishen brengt een ‘nieuwe’ werkende compressor terug, waardoor het rendement in de 100-en euro ’s kan lopen. “Als dit met een compressor kan, dan kan dat ook met kopieermachines of andere apparaten,” bedacht een geïnspireerde toehoorder.
De kunststof afvalstroom van Grado wordt, als 3e casus, hergebruikt als plaatmateriaal. Normaliter gaat ook dat naar de verbrandingsoven. In het Cirkellab werd het afval verwerkt tot plaatmateriaal, waar Grado een koffietray heeft gemaakt. “Ik zie een betere toepassing als vrijdagmiddagtray…” mijmerde Martijn Boender van Henk Hoogvliet, kersverse nieuwe bewoner van Halfweg Molenwatering.
Tot besluit onthulde Jeroen samen met Sander Deijl de ambtsketen van de Klimaatburgemeester van Nissewaard. Sander, projectleider circulaire economie bij gemeente Nissewaard, was blij verrast: “Deze ambtsketen is gemaakt van het snijafval van Grado. Ik wist dat-ie zou komen, maar ben alsnog onder de indruk.”
Vervolgens lichtte parkmanager Boyd Bartels toe hoe BIZ Halfweg Molenwatering de helpende hand gaat bieden: “Middels de community-app brengen we de ondernemers met elkaar in verbinding, zodat zij laagdrempelig en in directe lijn met elkaar kunnen overleggen welke spullen en grondstoffen zij ‘over’ of ‘nodig hebben. En hoe ze die uitwisselen.”
De app biedt echter meer dan alleen een grondstoffenprikboord. Het is namelijk ook mogelijk om camerabeelden bij de BIZ veilig te stellen, een melding te maken van zaken in de buitenruimte, maar ook contact te maken met andere bedrijven op het terrein.
“Op die manier geeft BIZ een vervolg aan haar Koop Lokaal-project,” vertelde voorzitter Marnix Trouwborst, “wanneer ondernemers elkaar makkelijker kunnen vinden zullen zij eerder geneigd zijn om lokaal zaken te doen.” De app is voor elke ondernemer op Halfweg beschikbaar. Zij kunnen een account aanvragen via info@bizhm.nl
Jonah Link van NewEconomy geeft aan dat wat hem betreft bedrijventerreinen de sleutel zijn naar een circulaire economie. In zijn presentatie bood hij een rekenmodel aan, waarmee de keuze tussen afvoeren/nieuwe aanschaf of recyclen/anders benutten makkelijk kan worden gemaakt: “Want het moet allemaal betaalbaar blijven, anders lopen we opnieuw vast.” Via de website Circulair.biz heeft NewEconomy inzichtelijk gemaakt welke afvalstromen er onder andere op Halfweg-Molenwatering vrij komen.
“Dat heeft een wat academisch karakter,” gaf Helga aan, “maar het brengt wel helder in beeld wat er op een bedrijventerrein gebeurt en waar de kansen liggen.”
In een onderzoek op 15 bedrijventerreinen, waaronder Halfweg-Molenwatering, is gebleken dat er gezamenlijk 48.000.000 per jaar aan circulaire waarde in de verbrandingsoven eindigt. Maar ook dat er veel winst te behalen is op de afvalstroom van plantaardig afval, waarmee het eerder genoemde gesprek met TotaalVERS andermaal onderstreept werd. Op deze website is een zoekmachine geplaatst, waarmee zichtbaar gemaakt wordt welke afvalstromen vrij komen.
“Organisatiegraad is hier een stille kracht, wanneer je een circulaire aanpak tot een succes wilt brengen,” concludeerde Jonah, “de opkomst bij deze Kring is overweldigend. Ik maak dat elders echt anders mee. En dan weet je dat er nog een lange weg te gaan is.”
In de nazit werd er nog maar eens vooruit geblikt naar het Whitelabel-inzamelingsproject van afvalstromen. Concreet neemt Reinis hierin het voortouw om informatie te vergaren, zodat zij inzicht en advies kunnen geven en wellicht een serieus project vorm kunnen geven. De afvalmarkt is volledig geprivatiseerd en daarmee is een langere adem vereist om tot een gezamenlijke aanpak te komen.
Wilt u meedenken en doen? Neem dan contact op met de BIZ via info@bizhm.nl en zij levert uw data aan bij Reinis. Martijn Boender van Hoogvliet ziet grote kansen voor hergebruik van hun afvalstromen en haakt direct aan.
“Als we iedere keer het beste de vijand later zijn van het goed, dan komen we er nooit,” meent BIZ-voorzitter Marnix Trouwborst. “Absoluut,” vult André Lok aan, “laten we gewoon beginnen. Als we met z’n 10-en laten zien dat we er voordeel uit halen, dan volgt de rest vanzelf.”